1750 yılında Kraliyet yönetiminden Paris’e devredilen Opera, ilgili sezondan başlayarak oldukça detaylı finansal ve İstatistiksel verileri kayda geçirmiştir.
Sezona ufak sayılabilecek bir zarar ile başlayan Opera, yıllar geçtikçe mali olarak daha borçlu hale gelecek ve kaçınılmaz şekilde, 1780 yılında, tekrar Kraliyet yönetimine geçecektir.
Bu makalede bizi ilgilendiren ve odaklanacağımız yegane detay ise bundan 270 yıl önce her kesimden meraklıyı ağırlayan Opera’nın hangi maliyetler ile yürütüldüğü olacak.
Not: Tüm para birimleri Livre’dir. Makale sonunda detaylı çeviri izah edilmiştir.
Rakamlarla 1750-1751 Sezonu:
Opera ve Opera-bale
Sahnelenen üç trajediden ilki Marquis de Brassac’ın kitabından uyarlanan Leandre et Hero ‘nun prömiyeri May 1750’de gerçekleşti, eser toplam 17 defa sahnelendi. Tancrede 36 defa, Thetis et Pelee ise 24 defa seyirci le buluştu.
Bale
Les Caracteres de l’Amore ‘un dokuz ve onuncu gösterimi yapıldı. Les fetes Venitiennes Balesi’nin yeni bir prodüksiyon ile prömiyeri Haziran 1750’de yapıldı, toplam 41 defa sahnelendi. İlk defa 1749 yılında sahnelenen Le Carnaval du Parnasse ise 1750 sezonunda 17 defa seyirci ile buluştu.
Balo ve Konserler
11 Kasım 1750 ile 23 Şubat 1751 tarihleri arasında 20 halk balosu düzenlendi. Ayrıca Akademi’nin “Concerts Spirituels” organizasyonu, girişimciler MM. Royer ve Capperan’ın Paris dışı düzenledikleri aynı isimli konserler için lisans ödemesi aldı.
Seyirci
73 üst düzey soylu tarafından loca kiralandı. Bilet satış gelirleri, loca gelirlerinin üç katı oldu. 148 kişi ilgili sezonda ücretsiz giriş sağladı.
Orkestra
M. Andre Cheron direktörlüğünde yönetilen orkestra, büyük ve küçük formasyon ile ikiye ayrılmış ve toplam 44 sanatçıdan oluşuyordu. Balolarda görev alan 33 müzisyenin sadece 3’ü opera kadrosundayken kalanı serbest müzisyenlerden oluşmaktaydı.
Koro
22 erkek ve 18 kadın sanatçıdan oluşuyordu. Sanatçı ücret skalaları şöyledir:
| Kategori | Alt Sınır | Üst Sınır |
|---|---|---|
| Erkek | ||
| Solo Şarkıcı | 1200 | 4000 |
| Koro | 400 | 800 |
| Orkestra | 450 | 1200 |
| Solo dansçı | 1200 | 5000 |
| Balet | 300 | 600 |
| Kadın | ||
| Solo şarkıcı | 1300 | 4000 |
| Koro | 200 | 800 |
| Orkestra | yok | yok |
| Solo dansçı | 700 | 3000 |
| Balerin | 300 | 900 |
Teknik Ekip
Opera’nın teknik servisi, dekor ve sahneleri Arnoult ailesi tarafından yürütülmekteydi. Mühendis olan ailenin en büyüğü yıllın 3000 Livre ücret alıyordu.
İdari Kadro
Loca ve kiralamalar ile ilgilenen 9 personel vardı. 5 kapı görevlisinin yanı sıra 2 tane de muhasebe şefi (B. Neuville, la Porte) görev yapıyordu.
Lisanslar
| Şehir | Lisans Sahibi | Yıllık Bedel |
|---|---|---|
| Lyon | M. Mangot | 1200 |
| Marseille | MM. Antoine ve Mangot | 1200 |
| Bordeaux | Le S.Louis d’Hyeres | 1895 |
| Guyenne et Languedoc | Le S.Petit de Boulard | 1200 |
| Provence, Dauphine, Bourgogne | Le S.Antoine Gruant | 2175 |
Salon Palais-Royal
Mekan yaklaşık 700 koltuk ve 600 ayakta seyirci kapasitesine sahipti.
Satışlar
1750-51 sezonunda 69.775 bilet satışı ile en popüler prodüksiyon Thetis et Pelee isimli eser olmuştur. Buna rağmen 24 defa sahnelenmiştir. Seyirci ile en fazla (41 performans) buluşan eser ise Fetes Venitiennes olmuştur. Cuma akşamları ise katılım olarak en popüler gün olma özelliğini korumuştur.
| Konu | Salı | Perşembe | Cuma | Pazar | Tüm Günler |
|---|---|---|---|---|---|
| Toplam Gelir | 68.273 | 24.122 | 128.917 | 82.131 | 303.443 |
| Performans Sayısı | 48 | 22 | 50 | 48 | 168 |
Gelir Tablosu
| Açıklama | 1749-1750 | 1750-1751 |
|---|---|---|
| Gelirler | ||
| Bilet Satış | 202.705 | 304.545 |
| Loca Kira | 47.245 | 96.258 |
| Balo | 29.724 | 57.534 |
| Concert Spirituels | 8.066 | – |
| Opera metni satışı | – | 7.779 |
| Sanatçı yararına performans | 4.016 | 2.216 |
| Kira | 415 | |
| Lisans | 800 | 10.895 |
| Depodan satış | 3.908 | – |
| Kraliyet Fon | 42.888 | – |
| TOPLAM | 339.353 | 479.688 |
| Giderler | ||
| Fakirler ve Hastaneler Bağış | 46.912 | 62.882 |
| Ücretler | ||
| Güvenlik | 4.650 | 6.388 |
| Şarkıcı, müzisyen, dansçı | 106.030 | 135.533 |
| Yıllık ikramiye | 8.308 | 21.725 |
| Olağandışı bonus: Şarkıcı, müzisyen, dansçı | 7.100 | 9.050 |
| Ekmek, şarap ve ayakkabı: Solo şarkıcı | 2.022 | 1.500 |
| Emekli maaşı | 31.964 | 35.569 |
| idari işler personeli | 10.778 | 23.467 |
| Telif | 5.800 | 7.500 |
| Fabrika işçi | – | 11.868 |
| Terzi | 7.748 | 14.897 |
| Marangoz | 7.329 | 13.502 |
| Balo masrafları | 13.088 | 11.782 |
| Hizmet sağlayıcılar | 3.247 | 3.002 |
| Atölye | ||
| Boya | 9.923 | 23.292 |
| Heykel | – | 4.700 |
| Kostüm | – | 3.869 |
| Diğer Giderler | ||
| Çeşitli hizmet ve mallar | 68.388 | 87.407 |
| Işıklandırma | 26.723 | 15.628 |
| Yeni yıl hediyeleri | – | 3.196 |
| Balo yemek | – | 239 |
| poster | – | 396 |
| kredi faiz/ödeme | 5.432 | – |
| TOPLAM | 355.524 | 497.396 |
| Kar/Zarar | -16.170 | -17.708 |
Livre ve Paranın Değeri
1750 yılında 1 livre ile yaklaşık 0.33 gram altın alınabiliyordu. Makaleyi yazdığım gün ülkemizde gram altın fiyatı 450 TL olarak dikkate alındığında, 1 livre günümüzde yaklaşık 150 TL eder.
Daha sağlam hesap yapmak için işçilik değerlerini dikkate almak gerekir. Bunun için Viscount George d’Avenel’in Historie economique isimli çalışması oldukça faydalı bilgiler içermektedir.
1764 yılında Paris’te görevli bir hemşire aylık 7 livre ücret kazanabiliyordu.
1 Livre = 20 sols (kuruş)
1750 yılında bir askerin günlük ücreti yaklaşık 4 sols’dur. Bu da günlük 6 livre yapar.
1747 yılında Paris’te 500 gram tereyağı 10 sols karşılığında satılırdı.
1750 yılında bir inek yaklaşık 100 livre’ye, at ise 250 livre’ye alıcı bulurdu.
Kaynaklar:
Albinsson, Staffan. “The Paris Opera in 1750–1751. An Attempt at an Annual Report.” International Review of the Aesthetics and Sociology of Music, vol. 49, no. 2, 2018, pp. 191–216
http://freepages.rootsweb.com/~unclefred/genealogy/MONETARY.htm
https://www.historicalstatistics.org/Currencyconverter.html